Vleermuizen zijn een bedreigde diergroep. Er komen slechts 17 soorten voor in Nederland, waarvan de meeste heel zeldzaam of bijna uitgestorven zijn. Over vleermuizen doen nog altijd de wildste verhalen de ronde. Ze zouden in je haren vliegen, aanvallen, knagen aan isolatie, geluidsoverlast veroorzaken, enzovoorts.
Niet is echter minder waar: op de Nederlandse Nacht van de Vleermuis kun je zien en horen hoe vleermuizen echt leven! Het is een unieke kans om deel te nemen aan een wandeling met een vleermuizendetector en in een natuurgebied dichtbij huis oog in oog te komen staan met jagende vleermuizen.
Onze natuurlijke bossen hebben de afgelopen eeuwen plaats moeten maken voor de mens. Veel vleermuizen die van nature in holle bomen leefden, moesten zich aanpassen aan een leven dichter bij de mens. Sommige soorten vinden we tussen dakconstructies van veestallen, kerken, kloosters of kastelen. Vleermuizen in gewone huizen zijn meestal dwergvleermuizen, onze kleinste en meest algemene soort. Kolonies van dwergvleermuizen bevinden zich vooral in spouwmuren, rolluikkasten en tussen allerlei dakconstructies.
De natuurlijke leefgebieden van vleermuizen zijn zeldzaam geworden. Door het gebruik van insecticiden, intensieve landbouw en vervuiling van rivieren is onze natuur zeer insectenarm geworden. Ook hun verblijfplaats maakt vleermuizensoorten zeer kwetsbaar. Geschikte kolonieplaatsen of overwinteringplaatsen verdwijnen, holle bomen worden ondoordacht geveld, kolonies in huizen worden verjaagd en kerkzolders worden ontoegankelijk gemaakt bij restauratie. Ook landschapselementen als hagen, houtkanten en bomenrijen, die vleermuizen nodig hebben om naar hun jachtterrein te vliegen, verdwijnen in een snel tempo. Heel wat overwinteringplaatsen zijn onbekend en worden soms onwetend afgebroken of verstoord. Het gevolg is dat maar liefst 10 van de 17 soorten in Nederland op de rode lijst staan in de categorieën ‘vermoedelijk bedreigd’ tot ‘uitgestorven’. Alle vleermuizen en hun verblijfplaatsen genieten wettelijke bescherming, maar dat alleen is onvoldoende. Bijkomende, meer actieve beschermingsmaatregelen zijn dan ook dan nodig.
Om mensen meer bewust te maken van de vleermuizen met wie wij onze leefgebieden delen, wordt op 30 augustus in heel Europa de Euopean Bat Night georganiseerd. In Nederland worden verschillende activiteiten georganiseerd door de Vleermuiswerkgroep Nederland. De meeste excursies zijn gratis.
De excursies zijn te vinden op deze site, onder Agenda.