Je wilt binnenkort een spreekbeurt over vleermuizen aan houden en bent op zoek naar ideeën, plaatjes? blader dan eens deze lijst met brochures door, hier vind je voldoende ideeen.

Zoogdieren

Vleermuizen kunnen vliegen net als vogels, maar het zijn wel zoogdieren. Net als alle zoogdieren hebben ze een harige vacht. Ze leggen geen eieren, maar baren hun kinderen. Het vrouwtje heeft melkklieren om de jongen te zogen. Ook hebben ze eerst melktanden en krijgen pas later hun echte gebit. Het zijn dus zoogdieren en dat is dan ook het enige dat ze gemeen hebben met muizen.  

De vleermuis is dus een zoogdier; het is het enige zoogdier dat kan vliegen. Ze kunnen vliegen met behulp van vliezen tussen de vingers. Het geheel vormen de vleugels. De vleugel is een elastisch vel met spieren en bloedvaten.  

De nek van een vleermuis is heel flexibel. Als de vleermuis hangt kan hij zijn kop zo draaien dat hij je kan aankijken.
     
 

Goede vliegers

Vleermuizen kunnen niet zo goed vliegen als vogels. Ze hebben ook andere vleugels. De vleugels van de vleermuis bestaan uit een dubbele laag vlieshuid met talrijke bloedvaten en zenuwen. De vleugels worden ondersteund door de vingers en de poten. De botten van de vingers zijn lang en lijken op de baleinen van een paraplu.  

Het vlies is kaal en is in drie stukken verdeeld:
 

• Voorarmvlieghuid
• Armvlieghuid
• Staartvlies (niet bij alle soorten).  

Sommige soorten vleermuizen hebben korte brede vleugels en vliegen niet erg snel, maar kunnen wel heel goed draaien in de lucht. Andere soorten hebben grote brede vleugels en kunnen snel vliegen maar niet zo goed draaien.

Als vleermuizen niet vliegen dan hangen ze aan hun achterpoten met opgevouwen vleugels. Zo slapen ze. De poten van een vleermuis zijn uitgerust met een blokkeersysteem. De poten gaan automatisch op slot zodat ze niet kunnen vallen. De duim gebruikt de vleermuis om te klimmen.  

Men denkt dat een vleermuis ondersteboven hangt zodat hij makkelijk weg kan vliegen. Een vleermuis kan namelijk niet zo goed lopen, dus opstijgen zou dan een probleem kunnen zijn. Op deze manier hoeft hij zich alleen maar te laten vallen en z’n vleugels open te slaan om te kunnen vliegen.

Superoren

Vleermuizen zijn nachtdieren. De meeste zien niet erg goed, maar kunnen wel heel erg goed horen.

Als vleermuizen vliegen stoten ze ultrasone geluiden uit, die geluiden kaatsen tegen voorwerpen aan. De echo die terugkomt wordt opgevangen door de vleermuis. Daaraan kan hij precies horen waar de voorwerpen zijn, hoe groot ze zijn en wat het precies is. Dit heet echolocatie. Het voorwerp kan een huis of een persoon zijn maar ook een smakelijk mugje. Hij hoort dit pas op een paar meter afstand en moet dus snel reageren.

   

 

O de soorten paginas vind je voorbeelden van vleermuisgeluiden, zoals die met een batdetector hoordbaar zijn gemaakt. Hier een paar voorbeelden:

laatvlieger:

 

rosse vleermuis:

 

watervleermuis:

 

Een vleermuisjaar

Lente

De winterslaap is voorbij en op warme dagen in februari – maart kun je al vleermuizen zien vliegen. Ze blijven wel nog in de buurt van hun winterverblijf. In april- mei gaan ze naar hun zomerverblijf.  

Zomer

Begin juni gaan de vrouwtjes samen naar een plek toe om kinderen te krijgen. Zo’n groep kan bestaan uit 20 tot honderden vrouwtjes vleermuizen. Ze krijgen meestal maar een kind en soms een tweeling. De mannetjes leven dan in kleine groepjes of alleen. Eind juni worden de jonge vleermuizen geboren en gaan alle vrouwtjes weer uit elkaar.  

Herfst

In augustus gaan de mannetjes op zoek naar een leuk vrouwtje. De paartijd is begonnen. Het vrouwtje bewaart de zaadjes van het mannetje in haar baarmoeder tot na de winterslaap. In de herfst bereiden de vleermuizen zich voor op de winterslaap. Ze eten dan heel veel om lekker rond en vet te worden. Aan het eind van de herfst zoeken ze hun winterplaats op.  

Winter

In de winter zijn er te weinig insecten om te eten daarom houden de vleermuizen een winterslaap. Deze duurt minstens 4 maanden. Soms worden ze wakker en vliegen dan wat. Voor de winterslaap zoeken ze een koude plek, waar het niet vriest. Tijdens de winterslaap daalt hun temperatuur van 37 graden tot de temperatuur in hun omgeving, dus zo’n 2-11 graden. Hun hartslag en ademhaling gaat dan heel langzaam. Vleermuizen in hun winterslaap bewegen niet meer en ze voelen koud aan, het lijkt wel of ze dood zijn.  

 

Hoe wonen vleermuizen

Vleermuizen kunnen op verschillende op verschillende plekken wonen. Vleermuizen slapen overdag op vooral een rustige plek, zoals grotten, een verlaten huis, in een boom enz.

De meeste vleermuizen leven in groepen; sommige groepen zijn groot, andere klein. Je hebt ook soorten die alleen leven.
Bij sommige soorten leven de mannetjes en de vrouwtjes apart en komen ze alleen samen om te paren. Een kolonie van vleermuizen kan bestaan uit twintig maar ook uit miljoenen vleermuizen.

 

Soorten vleermuizen

Er zijn 925 soorten vleermuizen bekend. Je kunt ze verdelen in groothandvleugelige en kleinhandvleugelige vleermuizen.  

Groothandvleugelig	Kleinhandvleugelig
166 soorten	759 soorten
Groot	Klein
Grote ogen	Kleine ogen
Klauw aan tweede vinger	Alleen klauw aan de duim
Vruchteneter	Meestal insecteneter
Komt alleen voor in de warme gebieden	Komt voor over de hele wereld
Minder goede echolocatie	Zeer goede echolocatie
Jongen hebben bij de geboorte de ogen open en hebben een vacht.	Jongen zijn bij de geboorte naakt en hebben de ogen dicht.
Meestal een vooruitstekende snuit (hond)	Vaak een extra huidplooi in het oor en hebben een vreemde neus (varken).

Enkele soorten vleermuizen die in Nederland voorkomen zijn:

Dwergvleermuis

Rosse vleermuis

Watervleermuis

Laatvlieger

Grootoorvleermuis

Baardvleermuis

En nog ongeveer tien andere soorten.

 

Vampier

Een vampier is geen eng monster, zoals velen denken. Een vampier is een kleine vleermuis van ongeveer 9 centimeter groot. Hij komt alleen voor in Zuid-Amerika. Hij maakt een klein sneetje in de huid van z’n prooi en likt dan een beetje bloed op. Het is dus niet Dracula of Batman.  

Beschermd

Alle vleermuizen in Nederland zijn beschermd. Vleermuizen hebben weinig vijanden. De grootste vijand van de vleermuis is de mens. Oude gebouwen worden gesloopt of opgeknapt; daardoor verdwijnen veel plaatsen waar vleermuizen kunnen slapen. Ook het kappen van bomen maakt het erg moeilijk voor vleermuizen.

 

  Vleermuismobile

Nee, dit is geen instructie hoe je zelf een telefoon moet maken. Het gaat om een mobile, een soort van dromenvanger. In deze mobile zitten vijf verschillende soorten vleermuizen verwerkt: gewone dwergvleermuis, watervleermuis, rosse vleermuis, laatvlieger en gewone grootoorvleermuis.
Op de achterzijde staat hoe groot de vleermuizen in het echt zijn, waar ze wonen en hoe ze jagen. Zet 'm in elkaar en hang 'm op een mooie plek. Je kunt het bouwplan onderaan deze pagina vinden

 Origami vleermuizen

Je kunt een simpele vleermuizen vouwen volgens het volgende schema of het schema onderaan deze pagina. Of bekijk het onderstaande filmpje voor een veel lastiger model.

  

Kamer vol vleermuizen

Altijd al een kamer vol vleermuizen willen hebben? s' nachts wakker worden in je eigen grot vol vleermuizen? Knip de vleermuizen die je vind in het bouwschema van het vleermuis mobile uit en plak ze los op de muur, zoals hier op een voorbeeld.

 

Jaar cyclus bouwplaat

Hoe ziet een vleermuisjaar er eigenlijk uit? Wat doet een vleermuis in de zomer? En waar woon een vleermuis in de winter. Knip en plak zelf een vleermuisjaar bij elkaar, onderaan deze pagina vind je de bouwplaat.

Een vleermuis telefoon oplader

Een telefoon oplader in de vorm van een vleermuis? In deze instructie video zie je hoe je dit moet doen.

 

 Vleermuiskast maken

Zelf je eigen vleermuiskast in elkaar timmeren? Leuk om te doen, en nog nuttig ook. Hieronder een instructie tekening. Je kunt ook het fimpje bekijken, let op, dit is een net iets ander type kast. We hebben op deze website nog meer informatie over vleermuiskasten en hoe ze te maken, check deze pagina ook eens.

 

Vleermuis kostuum maken

Hier een stappenplan hoe een vleermuis kostuum te maken met een oude paraplu. 

Wat heeft u nodig hebt
Zwarte paraplu
Kniptang
Schaar
Zwarte trui (evt met capuchon)
spelden
Naald
Zwarte draad
Haar elastiek

Haal de bovenkant van de paraplu los en knip de paraplu doormidden langs de naad zodat u twee halve paraplus overhoudt. Laat de ijzeren ribben zitten. Evt restjes stof kunnen later wordn gebruikt voor de oren.

Pin de paraplu met spelden vast aan de onderkant van de mouw van de trui. U begint in de oksels en werk naar de uiteinden toe. Naai na het vastzetten van de nieuwe vleermuis vleugels, de vleugels vast. Ter hoogte van de oksel komen de losse ribben, bind deze bij elkaar met een elastiek. Ze kunnen evt worden weggewerkt. 

Maak van rest stukjes stof 2 oren, deze kunnen verstevingd worden met karton of vilt. De oren kunnen aan de capuchon worden genaaid.

Het is het leukste om bij dit kostuum een zwarte broek te dragen. 

Vleermuis van klei

Benodigdheden: 

• klei (noot: er bestaan meerdere soorten klei, o.a niet giftig voor de kleinsten, zacht blijvend of aan de lucht drogend, magnetisch of stuiterend, mooi modelleerbaar of om af te bakken in de oven. Met of zonder allerlei kleuren. Chamotte klei is de goedkoopste klei soort, ca 10E voor 10 kilo, deze soort moet eigenlijk in een oven worden afgebakken, maar droogt ook prima in de lucht. Enig nadeel is dat lucht gedroogde Chamotte klei niet tegen water kan (want dan worden de randen langszaam weer zacht). Door twee kleuren klei te gebruiken is het mogelijk om contrast aan te brengen in je kunstwerk.
• sateprikker
• deegroller

 Hier onder een aantal voorbeeld projecten: een halloween vleermuis, een vleermuis voor aan een kettinkje, een schaal in de vorm van een vleermuis of een levensechte vleermuis. Voor maak instructie klik de link.